Miếu Am Chúa
Địa chỉ hiện nay
Diên Điền - Diên Khánh - Khánh Hoà
Vị trí
Am Chúa tọa lạc trên sườn núi Đại An, xã Diên Điền, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà. Đây là nơi thờ thánh mẫu Thiên Y Ana tức nữ thần Ponagar, một vị thần chuyên ban phước lành, bảo vệ nhân dân. Am đã được xây dựng khá lâu, đến nay đã qua nhiều lần tu sửa. Am nằm ở lưng chừng sườn núi, giữa một vùng bao la đất trời với núi non trùng điệp và xóm làng hiền hòa nép mình sau những rặng cây.
Truyền thuyết
Theo truyền thuyết, núi Đại An là nơi nữ thần giáng trần, sống thời thơ ấu với hai vợ chồng tiều phu già. Bà cảm thương dân lành đói khổ nên đã dạy họ trồng trọt và chăn nuôi. Tạ ơn nữ thần đã giúp mình có cuộc sống ấm no, an lành, nhân dân đã xây Am Chúa ở lưng chừng núi Đại An làm nơi thờ tự và cầu cúng, còn tháp bà Ponagar ở Nha Trang là nơi thờ bà lúc hiển thánh. Ngay từ đầu triều Nguyễn, Thiên Y Ana đã được sắc phong là Hồng Nhơn Phổ Tế Linh Ứng Thượng Ðẳng Thần và tại Am Chúa mỗi khi tế lễ thường được tổ chức theo nghi lễ quốc tế do quan đầu tỉnh làm chủ tế. Qua nhiều lần tu sửa, hiện nay ngôi miếu đã khang trang.
Lễ hội
Hàng năm từ ngày mồng 1-3 tháng Ba âm lịch tại Am Chúa tổ chức lễ hội rất long trọng, đông vui, thu hút khách thập phương xa gần, cả người Chăm và người Việt về dự. Có thể khẳng định, lễ hội Am Chúa là nơi còn bảo lưu được nhiều nhất những nghi thức lễ hội cổ truyền của người Việt ở Khánh Hòa. Đến đây, du khách sẽ được thưởng thức những điệu múa dâng bông, vãn bà duyên dáng của các thôn nữ theo nghi thức cổ truyền độc đáo.